Collector’s items: Wat zijn dat eigenlijk?

Collector’s items. Wat zijn dat eigenlijk? En waarom verzamelen we die? Zelf heb ik ook de drang tot verzamelen. Boeken over muziek en mooie lp’s. En ik ben vooral op zoek naar bijzondere exemplaren.

Verzamelobjecten

De term collector’s item of in het goed Nederlands ‘verzamelobject’ is een beetje snob. Het suggereert dat je een betere smaak en meer geld hebt dan het gewone volk. En misschien zit er bij mij ook wel wat van dat snobisme in. Maar ook vind ik het te te gek als ik iets vind waar ik al tijden naar op zoek ben. Voor een ander, komt die drang tot verzamelen misschien wel uit nostalgische overwegingen of uit geldlust voort. Wat je onder een collector’s item verstaat, is heel persoonlijk. Toch is er een aantal overeenkomsten.

Collector’s Items Checklist

Ik heb een 10 punten checklist opgesteld waarmee je kunt nagaan of het gaat een collector’s item.

1. Het object is zeldzaam. Het is nauwelijks te vinden, omdat er maar weinig van gemaakt zijn of omdat ze bijna allemaal verloren zijn gegaan. Het kan bijvoorbeeld gaan om objecten in beperkte oplage is vervaardigd of omdat het om een eerste druk of omdat een eerste persing gaat. Maakt niet uit wat de reden is, als het maar ‘hard to get’ is.
2. Het object is heel erg oud. Hoe ouder, hoe beter. Jammer genoeg geldt dit niet voor mensen…..
3. Het item ziet er pico bello uit en de conditie is top. De kaft van het boek is ongeschonden, alle bladzijden zitten er nog in, de plaat is nog nooit afgespeeld, er zitten geen krassen op het vinyl en de hoes is tiptop in orde. Kortom de staat waarin het object verkeert, is perfect.
4. Er is meer vraag dan aanbod van dit item. Er zijn heel veel mensen die dit item willen hebben, maar er zijn gewoonweg heel weinig van deze items in omloop. Soms omdat die items er gewoon niet meer zijn en soms wordt die schaarste met opzet gecreëerd uit commerciële overwegingen.
5. Het item is veel geld waard. Het is gemaakt van goud en belegd met diamanten. En misschien ook niet en is het gewoon een stukje hout. Je weet in ieder geval heel zeker dat mensen bereid zijn om extreem veel geld voor dit object te betalen.
6. Het item is gemaakt op een bijzondere locatie. Denk bijvoorbeeld aan die elpee van de Beatles die geproduceerd is in de enige platenperserij van Nepal of die munt uit Transnistrië, dat boek dat gemaakt is door monniken uit Tuamotu en die single die is uitgebracht door de jongste bewoner van Ilhéu das Rolas. Hoe bijzonderder de locatie, hoe groter de kans is, dat het om een collector’s item gaat.
7. Het item heeft een hoge emotionele waarde. Dat kan omdat er een fantastisch verhaal aan vastzit, of omdat de handtekening van de maker erop staat. Misschien was dit object wel van een wereldberoemd iemand, is het een lp uit de privécollectie van Barack Obama of doet het je denken aan vroeger: ultiem jeugdsentiment.
8. Je kan er mee pronken. Op Instagram bijvoorbeeld of op een verjaardagsfeestje of als je in je klassieke Ferrari meerijdt in een oldtimer tour. Lekker showen!
9. Het item heeft een wauw factor. Iedereen staat versteld en slaat steil achterover bij dit object. Zo mooi, wat ruikt het lekker, wat voelt het lekker zacht, wat is het bijzonder, wat is het lekker vreemd, slim bedacht en zo knap gemaakt. Alles in de overtreffende trap! Het item heeft het gewoon. En wat heeft het dan precies…? De beroemde X-factor natuurlijk.
10. Het is jouw persoonlijke smaak. Het item is precies waarnaar jij op zoek bent. Je hebt het na een lange zware speurtocht eindelijk gevonden en je wordt er supergelukkig van. Nu op jacht naar het volgende verzamelobject.

Als je op alle 10 punten kunt afvinken, dan heb je een serieus collector’s item in je bezit.

Waarom verzamelen?

Verzamelen zit ingebakken in de mens. Ieder mens heeft in meer of mindere mate een drang tot verzamelen. We willen bezitten, gewoon voor de heb! Er zijn mensen die verzamelen om de nostalgische redenen. De verzameling doet je terugdenken aan een mooie tijd in het verleden en is een herinnering. Een ander type verzamelaar is de speurneus. Het gaat niet om de grote aantallen in de collectie maar om dat ene zeldzame en bijzondere item. En dan zijn er ook nog de pochers. Die verzamelen uit statusdrang en willen hun (dure) collectie vaak graag aan anderen laten zien.

Van rages hou ik niet. Ik snap niet dat mensen daarin trappen en items verzamelen omdat iedereen die verzamelt. Pokémonkaarten of flippo’s zijn daar twee voorbeelden van. Die verzameldrang wordt met name ingegeven door de commercie. Ik ben niet zo van de rages en ben meer een structurele verzamelaar. Ik verzamel al vinylplaten sinds ik 12 jaar oud ben. Het begon met het album Moonflower van Santana en de single Sailing van Rod Stewart. Dat vond ik toen echte collector’s items!

Mijn boekencollectie

Bij het verzamelen speelt bij mij één thema de hoofdrol en dat is muziek. Met name boeken over soul, gospel, blues, jazz en wereldmuziek hebben mijn voorkeur. Maar soms ook country (had ik nooit kunnen denken) of een item over punk. In mijn collectie vind je naslagwerken, biografieën, songbooks, autobiografieën, discografieën, fotoboeken en boeken met bladmuziek. En soms een verdwaald magazine, brochure of stripverhaal over een muzikant.

Mijn vinylverzameling

Ook vinylalbums kunnen collector’s items zijn en er zijn zelfs boeken verschenen over platen verzamelen. En ook die verzamel ik. Naast vinyl, verzamel ik ook cd’s en cassettebandjes. Soms uit pure herinnering. het doet me denken aan vroeger. Soms ook om dat ik de hoes prachtig vind en soms omdat het een zeldzaam exemplaar is. Maar meestal verzamel ik muziek omdat ik het gewoon steengoed vind. Zo ben ik gek op Afrikaanse muziek, gospel, blues en heb ik voor veel teveel geld het album Merry Soul Christmas van George Conedy At The Hammond Organ uit 1972 gekocht. Waarom is die gast zo onbekend? Zijn muziek is echt fantastisch. Het allermooiste nummer is We Three Kings. Draai ik lang niet alleen met Kerstmis.

2 miljoen dollar

De duurste plaat die ooit over de toonbank is gegaan, is Once Upon A Time In Shaolin van Wu-Tang Clan. Het album is zo duur omdat er maar één fysiek exemplaar van in de hele wereld bestaat en omdat iedereen dat album wel wilde hebben. Dit album lag ooit bij Martin Shkreli in de kluis. Hij kocht het album op een veiling in 2015 voor zo’n 2 miljoen dollar. Inmiddels is het album in bezit van een onbekende persoon. Shkreli bleek namelijk een oplichter en moest het album verkopen. Het was door justitie in beslag genomen uit zijn boedel.

De zilveren nikkeldoos, de Qautis Box, waarin het album wordt bewaard is ontworpen en gemaakt door de Britse Marokkaanse ambachtsman Yahya Rouch.

Collector’s items wensenlijstje

Er is nog een aantal boeken en platen dat ik graag in mijn collectie wil hebben en waar ik online naar zoek ben, maar ook menig platenbeurs voor afstruin. Items die voor een ander belachelijk zijn om daarop te jagen. Vaak vinden anderen het maar obscure vreemde songs en stoffige tweedehands muziekboeken! Kan me niet schelen. Dus hier een wensenlijstje.

Graag wil ik het boek I Paid My Dues van Babs Gonzalez hebben. Ik ben al jaren op zoek naar een betaalbaar exemplaar van Soul R&B Funk van Bruce W. Talmon dat is uitgeven bij Taschen en doe er alle andere muziekboeken van Taschen ook maar gelijk bij. Bossa Nova: and the Rise of Brazilian Music in the 1960s van Stuart Baker staat ook hoog op mijn verlanglijstje. Verder het album van Lou Bond uit 1974, Disco Jazz van Rupa en Soul Fever van Marie Queenie Lyons uit 1970 en verder alle Afrikaanse muziek uit de jaren ’70 en ’80. En dan ook nog alle Blaxploitation albums die er zijn en soul kerstalbums uit de jaren ’70!

Het is een vreemde tic dat verzamelen.

Mijn collector’s items

Hieronder een greep uit al mijn verzamelobjecten. Ik heb de drie duurste en de drie goedkoopste uit mijn verzameling op een rijtje gezet. Maar er staan nog veel meer verzamelwaardige producten in de Boekenblues shop.

Bronnen: Catawiki, NPO Kennis, Wikipedia, Wikipedia