Orchestra Baobab is een band uit Senegal die al meer dan 50 jaar bestaat. Hun muziek is een mix van Afrikaanse muziek en Afro-Cubaanse ritmes. Een van hun bekendste nummers is Utru Horas, het openingsnummer van het album Pirates Choice uit 1982. Dit album is inmiddels uitgegroeid tot een klassieker binnen de West-Afrikaanse muziek en bracht Orchestra Baobab internationale roem.
Van nachtclub tot wereldpodium
De oorsprong van Orchestra Baobab ligt in de gelijknamige nachtclub ‘Club Baobab’, die werd geopend in 1970 in Dakar. De club werd vernoemd naar het nationale symbool van het land: de enorme baobab-boom. De band, samengesteld uit muzikanten van de invloedrijke Star Band, werd aanvankelijk opgericht om het openingsfeest van de nachtclub muzikaal kracht bij te zetten. Orchestra du Bawobab, zoals de band zich toen noemde, zou aanvankelijk alleen op de opening van een deze nachtclub optreden, maar hun muziek viel zo in de smaak dat ze besloten bij elkaar te blijven. En dat ‘bij elkaar blijven’ duurt dus al meer dan 50 jaar. De band heeft inmiddels meer dan 20 platen uitgebracht en werkte samen met onder anderen Youssou N’Dour en Buena Vista Social Club-lid Ibrahim Ferrer.
Het verhaal achter Utru Horas
Als je naar Utru Horas luistert, dan waan je je in Cuba. Een nostalgische melodie, die te gekke gitaarsolo, die melancholische sax en het zwoele Cubaanse percussie maakt het nummer (dat in het Portugees Creools “vroeger” betekent) tot een klassieker die net zo tijdloos aanvoelt als Chan Chan van Buena Vista.
Hoewel Utru Horas vaak wordt gezien als een origineel werk van Orchestra Baobab, is het nummer gebaseerd op Lua Ka Ta Kema (“De maan brandt niet”) van de dichter en zanger José Carlos Schwarz, ook wel bekend als Zé Carlos uit Guinee-Bissau. Dit protestlied werd opgenomen in 1974. Het verscheen voor het eerst op vinyl in 1978 op het album José Carlos Schwarz et Le Cobiana Jazz Vol. 2. Hij schreef het schreef in het Portugees Creools en het was een oproep tot moed tijdens de onafhankelijkheidsstrijd van Guinee-Bissau tegen Portugal. In het nummer staat de zon symbool voor de koloniale macht en de maan voor de vrijheidsstrijders. Een metafoor voor verzet en hoop. Hieronder kun je naar Lua Ka Ta Kema luisteren.
Herinterpretatie van Utru Horas
Utru Horas werd geschreven door Rudy Gomis, medeoprichter van Orchestra Baobab. En verscheen in op het album Ken Dou Werente. Het nummer werd later gezien als een onbedoelde voorspelling van het conflict in de Casamance-regio in Zuid-Senegal, dat grenst aan Guinee-Bissau. Gomis komt uit die regio en het is dus niet zo gek dat hij de track Lua Ka Ta Kema al kende.
Meer muziek uit Afrika
Comeback van Orchestra Baobab
De band viel in 1987 uit elkaar. Maar in 2002 maakte Orchestra Baobab een comeback, mede dankzij het Britse label World Circuit, dat eerder ook de Buena Vista Social Club op de wereldkaart zette. Onder dit label bracht de band het album Ken Dou Werente in 1989 opnieuw uit, al kreeg het een andere naam, namelijk Pirates Choice. De plaat werd voorzien van een te gekke albumhoes. De band was toen al gestopt en in Senegal werd hun hun muziek steeds meer als passé beschouwd. Maar kwam hun internationale succes pas goed op gang.
Eind 2020 werd ter gelegenheid van hun 50-jarige jubileum het album Specialist In All Styles, opnieuw uitgegeven. En in oktober 2025 brengt de band een nieuw album uit getiteld Made In Sénégal en treedt het orkest op in Nederland.
Meer Afrikaanse albums
In de webshop van Boekenblues vind je veel meer Afrikaanse muziek. Van Soukous, Juju en Highlife tot Cape Jazz. Ik koop zelden een nieuw album. Eigenlijk alleen maar tweedehands platen en ik verzamel al vele jaren albums en boeken over de muziek van dit continent. Inmiddels heb ik zoveel verzameld dat mijn platenkast uitpuilt en mijn boekenkasten instorten. Daarom zet ik sommige cd’s en lp’s te koop. Bekijk de 6 albums met Afrikaanse muziek hieronder.
Bronnen: The Guardian, Ondergewaardeerde Liedjes, Pan African Music, Wikipedia
