Kyenkyen Bi Adi M’awu is een highlife klassieker. Het nummer is op de plaat gezet door de Ghanese zanger K. Frimpong en zijn band de Cubano Fiestas. Frimpong was een van de grote sterren van de Ghanese highlife.
In de jaren ’70 nam Frimpong muziek op met twee verschillende bands. De eerste was de Vis-A-Vis Band. De tweede band was The Cubano Fiestas, waarmee hij in 1976 het album K. Frimpong and His Cubano Fiestas opnam voor het Ofori Brothers-label.
Kyenkyen Bi Adi M’awu
Het album K. Frimpong And His Cubano Fiestas bevat de track Kyenkyen Bi Adi M’awu. Kyenkyen Bi Adi M’awu is Akan. Dat is een van de belangrijkste talen in Ghana. Wat dit precies betekent weet ik niet exact. Op Afrogrooves staat dat het zoveel betekent als ‘Er is niets zoals jij’ of ‘Kom terug mijn liefje’. ChatGPT vertaalt het als ‘Een sandaal heeft me vermoord’. Die sandaal staat symbool voor iemand of iets iemand die dicht bij je staat, maar die je uiteindelijk in de steek laat of schade berokkent. Duidelijk is dat het een metafoor is voor verraad, teleurstelling of onverwachte tegenslag in het leven.
Ik weet het niet precies, maar dat een verloren liefde centraal op dit nummer centraal staat, is zeker. Het nummer heeft iets vrolijks, maar ook iets droevigs over zich. En dat is wat liefdesverdriet is. Een hang naar het mooie, romantische verleden en het grote verdriet dat ontstaat wanneer dat geluk voorbij is.
Wat is Highlife?
Highlife is een muziekgenre uit Ghana. Het ontstond in de 20ste eeuw aan de Goudkust van Afrika (het huidige Ghana) tijdens de koloniale overheersing van het land. Het is ontstaan als een mix van kerkmuziek, de muziek van Amerikaanse brassbands, militaire marsmuziek van Engelse overheersers, de eigen traditionele muziek uit Ghana en de muziek van buurlanden als Liberia en Sierra Leone.
Highlife werd voornamelijk gespeeld voor dansorkesten die, in chique clubs aan de kust, de koloniale elite moesten vermaken. Het was een classy muzieksoort en werd daarom highlife genoemd. Tijdens de onafhankelijkheidsbewegingen in Ghana en Nigeria werd highlife een symbool van nationale trots. Highlife is dansmuziek. Je kunt er niet op stilzitten. De melodieën zijn sterk beïnvloed door traditionele Afrikaanse muziek en worden vaak gespeeld op gitaren of blazers. Naast K. Frimpong die beroemd is geworden met zijn mix van highlife en afrobeat, zijn andere beroemde highlife muzikanten E.T. Mensah, Ebo Taylor, Awurama Badu, Rex Lawson en Osibisa. Check hieronder de highlife muziek die ik in de BoekenBlueshop te koop aanbied.
Highlife klassieker
Kyenkyen Bi Adi M’awu was de grootste hit van Frimpong met zijn Cubanos Fiestas. Door dit nummer werd Frimpong een ster in Ghana en dit nummer groeide uit tot een belangrijke highlife klassieker. Het album waarop deze track staat, K. Frimpong And His Cubano Fiestas, wordt ook wel het Blue album genoemd, omdat… je raadt het al…. de hoes blauw is.
Meer muziek uit Afrika
Ik hou van muziek uit Afrika. Ik heb een behoorlijke verzameling platen met Afrikaanse muziek en Afrikaanse funk. Ook schrijf ik er regelmatig blogs over. Hieronder heb ik een aantal van die artikelen op een rijtje gezet.
Luister naar deze highlife klasssieker
Kyenkyen Bi Adi M’awu heeft een lekker trompetje, zwoele ritmes een heerlijke gitaarriffs, afrobeat-achtige blazers en een meanderende dwarsfluit. En natuurlijk die schurende stem van Frimpong die zo’n na zo’n twee-en een-halve minuut begint met zingen. Het nummer is ook diverse malen is gesampled, onder meer op het nummer Storm Coming van Gnarls Barkley. Luister hieronder naar het origineel.
Meer Afrikaanse muziek
Ik heb een voorliefde voor Afrikaanse muziek. Van Soukous en Highlife tot Cape Jazz. Ik verzamel al vele jaren platen en boeken over de muziek van dit continent. En inmiddels heb ik zoveel verzameld dat mijn platenkast uitpuilt en mijn boekenkasten instorten. Daarom zet ik sommige cd’s en lp’s te koop in de Boekenblues Shop. Bekijk de 6 albums met Afrikaanse muziek hieronder.
Bronnen: Afrogrooves, Medium, Wikipedia
