Afrikaanse funk à la James Brown. In de jaren ’70 was Amerikaanse funk populair en er waren talloze Afrikaanse artiesten die funk op zijn James Browns ten gehore brachten.
Afrikaanse funk
Was het James Brown die deze Afrikaanse artiesten beïnvloedde of had Brown zich laten inspireren door deze Afrikaanse muziek? En het maakt me helemaal niks uit. Want voor mij is het ’the best of both worlds’. Ik ben namelijk een fan van James Brown, ben gek op soul en funk en heb een voorliefde voor muziek uit Afrika. Dus het kan niet beter.
James Brown funk
Kenmerken van de funk van Brown zijn de enorme energie die ervan afspat. Verder zijn er die opzwepende ritmes. Dat komt door die groove met de downbeat die grote nadruk op de eerste tel van elke maat legt. Brown noemde dit ook wel ‘The One’. Natuurlijk wordt het fundament voor de funk van Brown gelegd door die pompende baslijnen en die strakke drums. En niet te vergeten die lekkere gitaarriffs, de vette blazers en het geschreeuw à la Brown. Voeg daarbij de herhaling, de te gekke band en de brug (’take me to the bridge’) toe en je hebt echte James Brown funk.
Brown had ook wat met Afrika. Hij trad er diverse malen op. In 1970 gaf hij een concert in Zambia. Later in 1974 trad hij op, op het Kinshasha Festival tijdens de bokswedstrijd tussen Mohammad Ali en George Foreman.
Afrikaanse funk à la James Brown
Ik heb 10 songs op een rijtje gezet waarop de Afrikaanse funk à la James Brown te horen is. Afrikaanse muziek met dezelfde beat en dezelfde energie als James Brown. En hierbij heb ik niet gekozen voor de bekende funkbands uit Afrika als Matata en The Funkees. En ook Fela Kuti heb ik achterwege gelaten. Ik heb juist gekozen voor die onbekende bands.
#1. Saktumbe van de African Brothers’ Band
De African Brothers’ Band komt uit Ghana. Luister naar het nummer Saktumbe uit 1971. Dat klinkt toch heel erg als Brown. En als je de titel Saktumbe heel snel zegt, klinkt het als ‘Sock it to me’. In de jaren ’60 en ’70 werd deze zin in de V.S. gebruikt als een soort aanmoediging. De uitdrukking is populair geworden in de popmuziek en ook Brown gebruikte deze tekst in zijn songs.
#2 Let Them Talk van Geraldo Pino and The Heartbeats
Let Them Talk van Geraldo Pino and The Heartbeats is heerlijke afrofunk uit Sierra Leone. Begin jaren ’60 speelde met zijn band The Heartbeats, tal van coverversies van Amerikaanse hits en Congolese rumbamuziek. Later speelden ze een mix van highlife, funk en jazz en waren ze van grote invloed op Fela Kuti. De band werd mega populair maar pas in 1972 brachten ze hun eerste echte album uit: Afro Soco Soul Live. En er volgden meer albums, waaronder Let’s Have a Party uit 1974 met daarop het nummer Let Them Talk, waarop een hoofdrol is weggelegd voor het funky Hammond B3-orgel en de felle leadgitaar.
#3 Sid Redad van Fadaul Et Les Privilèges
Sid Redad is een cover van James Brown’s Papa Got a Brand New Bag gezongen in het Arabisch door de meest funky Marokkaanse zanger Fadaul en zijn band Les Privilèges! Dit nummer dateert oorspronkelijk uit 1973 en was in de vergetelheid geraakt. Maar gelukkig werd de track door Habibi Records in 2015 herontdekt. Het is heerlijke rauwe Noord Afrikaanse funk.
#4 Tchero Adari Nègn van Alèmayèhu Eshèté
Als je de eerste paar maten van dit nummer hoort, dan is het toch net James Brown. Dat ritme, die breaks, dat geschreeuw en dat gegrom. Alèmayèhu Eshèté wordt dan niet voor niets de Ethiopische James Brown en de Abessijnse Elvis genoemd. Dit nummer werd oorspronkelijk in 1970 uitgebracht onder de naam Chiro Adarie Negne. Funk uit Ethiopië.
#5 Samba van Moussa Doumbia
Samba is een nummer uit 1980 en verscheen op het album Lassissi Presente Moussa Doumbia. Moussa Doumbia was saxofonist, componist en arrangeur, die in Abidjan, Ivoorkust woonde. Hij versmolt Afrikaanse en funkritmes in zijn eigen unieke stijl, vergelijkbaar met die van Fela Kuti, Orchestre Poly Rythmo de Cotonou en Ebo Taylor. Moussa’s stem heeft wel wat weg van aan James Brown. En ook het hypnotiserende ritme kan zo uit een Brown track komen.
#6 Esele Mulema Moam van Los Camaroes
Het begint al gelijk heel erg James Brown. Die enorme rauwe schreeuw van zanger en gitarist Messi Martin van Los Camaroes uit Kameroen. Het nummer was de B-kant van de single Ma Wdé Wa die in 1973 werd uitgebracht. Los Camaroes werd ergens in de jaren ’60 opgericht in een dorpje in het noorden van Kameroen. Ze trokken naar de hoofdstad om het daar te gaan maken. En dat lukte. Uitverkochte nachtclubs en enorme radiohits. Maar helaas, door de drang naar een solocarrière en gezondheidsproblemen, stopte de band. Gelukkig kun je nog wel luisteren naar Esele Mulema Moam.
#7 Mother Popcorn van Dr. Victor Olaiya And His International All Stars
Dr. Victor Olaiya was een Nigeriaanse trompettist en was een groot fan van James Brown. De funk stijl van Brown en zijn eigen highlife muziek combineerde hij op diverse tracks. Op de plaat Up-To-Date Mover uit 1970 zette Olaiyu heel wat covers van Brown op de plaat, waaronder Cold Sweat, There Was A Time en I Feel Alright. Ook Mother Popcorn is zo’n nummer met van die vette blazerspartijen en dat geschreeuw. Wat is Afrikaanse funk toch fantastisch!
#8 Achuta van El Rego et ses Commandos
Théophile Do-Rego, oftwel El Rego et ses Commandos is een legende in zijn thuisland Benin, maar daarbuiten is hij nooit bekend geworden. Vreemd, want hij doet echt niet onder voor Fela Kuti uit Nigeria en K.Frimpong uit Ghana. Gelukkig kwam aan die relatieve onbekendheid in 2011 een einde. Toen bracht Daptone Records een compilatie uit met zijn beste nummers, waaronder Achuta dat oorspronkelijk werd uitgebracht in 1972. Heerlijke Afrikaanse funk à la James Brown!
#9 I Got The Feelin’ van Orchestre African Fiesta
I Got The Feelin’ uit 1968 was de B-Kant van de single Chantal Komonela Ngai Te / I Got The Feelin van Orchestre African Fiesta. Het is een cover van het gelijknamige nummer van James Brown.
Orchestre African Fiesta was een Congolese soukousband opgericht door Tabu Ley Rochereau en Dr. Nico Kasanda in 1963. Op dit nummer neemt Bovick de leadvocals voor zijn rekening.
#10 Get Up James van Les Ambassadeurs du Motel De Bamoko
In 1973 zingen Les Ambassadeurs Du Motel De Bamako uit Mali hunt eerbetoon aan Brown in het nummer Get Up James. Deze plaat is gemaakt in de stijl van James Brown met een psychedelisch-West-Afrikaanse twist. Met call-and-response zang, een opzwepend orgel, drums en gitaar. En de zanger op dit nummer is Salif Keita.
De plaat bleef jaren op de plank liggen. Pas in 2014 brengt Rocafort Records deze single uit.
Leesvoer over Afrikaanse funk en meer Afrikaanse tracks
Ik hou van muziek uit Afrika. Ik heb een behoorlijke verzameling met Afrikaanse albums en Afrikaanse funk. Ook schrijf ik er regelmatig blogs over. Hieronder heb ik een aantal van die blogs op een rijtje gezet.
Meer Afrikaanse funk à la James Brown
Hierboven vind je 10 heerlijke Afrikaanse funk in de stijl van James Brown, Maar er zijn nog veel meer tracks. Een aantal daarvan heb ik verzameld in onderstaande YouTube playlist.
Afrikaanse muziek
Het zal je niet verbazen, maar ik ben fan van muziek uit Afrika en verzamel al een tijdje platen en boeken over de muziek van dit continent. Ook voor funk heb ik een grote voorliefde. Maar mijn platenkast puilt uit. Daarom zet ik sommige platen te koop in de Boekenblues Shop. Bekijk de 6 laatste soul, funk en Afro albums hieronder.
Bronnen: AfroGrooves, KCRW, Soul Music Songs, Muzikfan, Okayafrica
